Γνωρίζεις την καθαρή αξία (net worth) της περιουσίας σου; Αν και πολλοί από εμάς μπορεί να γνωρίζουμε το εισόδημα και τα έξοδά μας κάθε μήνα, λίγοι έχουμε ιδέα για την αξία της περιουσίας μας.

Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι σαν ένα σημάδι στο χάρτη που λέει “Είσαι εδώ!”. Θα ήταν χρήσιμο να έχουμε ένα τέτοιο σημάδι για τα οικονομικά μας, έτσι δεν είναι; Όλοι μας μπορεί να χαθούμε μέσα στην καθημερινότητα και να ξεφύγουμε από το δρόμο που έχουμε χαράξει για τα οικονομικά μας. 

Υπολογίζοντας την καθαρή αξία της περιουσία σου θα σε βοηθήσει να ξαναβρείς το δρόμο. Τα καλά νέα είναι ότι είναι ένας απλός υπολογισμός, αλλά θα πρέπει να προετοιμάσεις τα σωστά στοιχεία πριν δεις το αποτέλεσμα.

Διάβασε παρακάτω για το πως θα υπολογίσεις την καθαρή αξία της περιουσίας σου με τη βοήθεια του εργαλείου μας, τι να προσέξεις και ποια πρέπει να είναι τα επόμενά σου βήματα.

Τι είναι η καθαρή περιουσία (net worth) – και τι δεν είναι;

Η καθαρή αξία της περιουσία σου είναι ένα μέτρο της οικονομικής σου υγείας. Βασικά είναι ότι θα απομείνει αν πουλήσεις όλα τα περιουσιακά σου στοιχεία για να πληρώσεις όλα τα χρέη σου. Είναι η συνολική αξία όλων όσων σου ανήκουν – συμπεριλαμβανομένου του σπιτιού, αυτοκινήτου, των επενδύσεων και των μετρητών σου – μείον τις υποχρεώσεις σου (χρέη).

Κάθε οικονομική κίνηση που κάνετε πρέπει να στοχεύει στην αύξηση της καθαρής αξίας της περιουσίας σου. Αυτό σημαίνει είτε αύξηση περιουσιακών στοιχείων, είτε μείωση υποχρεώσεων.

Πριν προχωρήσουμε, ας ξεκαθαρίσουμε κάποιους μύθους γύρω από την περιουσία.

Πρώτον, η καθαρή αξία της περιουσία σου δεν είναι μόνο τα πράγματα που έχεις. Μπορείς να έχεις ένα εκατομμύριο ευρώ σε μετρητά και επενδύσεις, αλλά αν έχεις επίσης ένα εκατομμύριο ευρώ σε στεγαστικά, πιστωτικές κάρτες και προσωπικά δάνεια, δεν είσαι εκατομμυριούχος – έχεις πρόβλημα!

Δεύτερον, επειδή κάποιος έχει υψηλό εισόδημα δεν σημαίνει ότι έχει μεγάλη περιουσία. Το net worth σου δεν είναι το εισόδημά σου!

Επίσης δεν σημαίνει ότι επειδή έχεις μεγάλο μηνιαίο εισόδημα τότε μπορείς να χτίσεις και να μεγαλώσεις την περιουσία σου. Σίγουρα ένα μεγάλο εισόδημα μπορεί να σε βοηθήσει αλλά πιο σημαντικό είναι τι κάνεις με το εισόδημά σου.

Πώς να υπολογίσω την καθαρή αξία της περιουσία μου;

Ο υπολογισμός της καθαρής αξίας της περιουσίας σου μπορεί να είναι μια απλή διαδικασία, αλλά απαιτεί να συγκεντρώσεις όλες τις πληροφορίες σχετικά με τα τρέχοντα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις σου.

Η συλλογή και η οργάνωση αυτών των πληροφοριών μπορεί να είναι χρειάζεται αρκετή προσπάθεια αρχικά, αλλά διασφαλίζει ότι εσύ (και οποιοσδήποτε άλλος μπορεί να τις χρειαστεί όπως ο/η σύζυγός σου) έχεις πρόσβαση στις πληροφορίες όταν χρειάζεται. Δες πως μπορείς να ξεκινήσεις με τον υπολογισμό της αξίας της περιουσίας σου:

Βήμα 1: Πρόσθεσε τα περιουσιακά στοιχεία σου (ό, τι σου ανήκει)

Τα περιουσιακά σου στοιχεία, ή ενεργητικό, περιλαμβάνουν τα πράγματα που σου ανήκουν και τα έχουν κάποια χρηματική αξία.

Υπάρχουν δύο τύποι περιουσιακών στοιχείων: ρευστά και μη ρευστά. Ένα ρευστό περιουσιακό στοιχείο είναι βασικά μετρητά που είναι άμεσα στη διάθεσή σου, όπως χρήματα σε έναν τραπεζικό λογαριασμό. Αντίθετα, ένα μη ρευστό περιουσιακό στοιχείο δεν μπορεί να μετατραπεί σε μετρητά γρήγορα. Μπορεί να είναι ένα οικόπεδο ή το αυτοκίνητό σου. Και οι δύο τύποι περιουσιακών στοιχείων αποτελούν μέρος του υπολογισμού καθαρής αξίας.

1. Ξεκίνησε καταγράφοντας τα μεγαλύτερα περιουσιακά στοιχεία. Για πολλούς, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αξία του σπιτιού τους, άλλα ακίνητα ή οχήματα. Στην περίπτωση ιδιοκτήτης επιχείρησης, αυτή η λίστα θα περιλαμβάνει την αξία της επιχείρησής σου, η οποία έχει τον δικό της πιο περίπλοκο υπολογισμό. Βεβαιώσου ότι χρησιμοποιείς ακριβείς εκτιμήσεις των υπαρχόντων σου, δηλαδή τις τιμές που κυμαίνεται η αγορά.
2. Στη συνέχεια, συγκέντρωσε τις πιο πρόσφατες καταστάσεις για τα πιο ρευστά περιουσιακά στοιχεία. Αυτά περιλαμβάνουν τραπεζικούς λογαριασμούς, μετρητά, μετοχές, ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προγράμματα κτλ.
3. Τέλος, μπορεί να αποτιμήσεις και κάποια προσωπικά αντικείμενα που μπορεί να έχουν αξία. Σε αυτά μπορεί να περιλαμβάνονται πολύτιμα κοσμήματα, χρυσά νομίσματα, κειμήλια κτλ.
4. Τώρα, πρόσθεσε την αξία όλων των στοιχείων που μάζεψες. Αυτός ο αριθμός αντιπροσωπεύει το ενεργητικό της περιουσίας σου.

Να είσαι συντηρητικός/η με τις εκτιμήσεις των περιουσιακών σου στοιχείων, ειδικά με την αξία του σπιτιού και οχήματος. Η μεγάλη αξία μπορεί να φαίνεται καλή στα στα χαρτιά αλλά δεν δίνει την καθαρή εικόνα της περιουσία σου. Προσπάθησε να βρεις τρόπους να υπολογίσεις την αξία με βάσει την αγορά, για παράδειγμα τρέχουσες αγγελίες για ίδιο ή παρόμοιο μοντέλο οχήματος, πρόσφατες τιμές ζήτησης ακινήτων κτλ.

Βήμα 2: Πρόσθεσε τις υποχρεώσεις σου (ό, τι χρωστάς)

Αυτό είναι ίσως το λιγότερο διασκεδαστικό μέρος, να υπολογίσεις όλες τις υποχρεώσεις σου, δηλαδή το παθητικό κομμάτι της περιουσίας σου. Αυτά είναι όλα τα χρέη και οι εκκρεμείς πληρωμές. Ας ελπίσουμε ότι έχεις μηδενικά χρέη αλλά αν δεν συμβαίνει αυτό, ήρθε η ώρα να τα καταγράψεις. Μερικές από τις πιο κοινές μορφές χρέους είναι:

• Πιστωτικές κάρτες
• Στεγαστικά
• Δάνεια αγοράς αυτοκινήτου ή καταναλωτικά δάνεια γενικά
• Δανεικά σε φίλους/οικογένεια
• Χρέη σε εφορία

Και πάλι, ξεκίνησε με τις κύριες εκκρεμείς υποχρεώσεις, όπως το υπόλοιπο του στεγαστικού δανείου ή του δανείου αυτοκινήτου. Κατέγραψε το πιο πρόσφατο υπόλοιπό τους.

Στη συνέχεια, κατέγραψε όλες τις προσωπικές σου υποχρεώσεις, όπως υπόλοιπο σε πιστωτικές κάρτες, την εφορία ή οποιοδήποτε άλλο χρέος μπορεί να οφείλεις.

Όπως και πριν, πρόσθεσε όλες τις υποχρεώσεις. Αυτός ο αριθμός αντιπροσωπεύει το παθητικό της περιουσίας σου.

Βήμα 3: Υπολόγισε την καθαρή αξία της περιουσίας σου

Για να υπολογίσεις την καθαρή αξία της περιουσίας σου, απλά αφαίρεσε τις συνολικές υποχρεώσεις από το σύνολο των περιουσιακών σου στοιχείων. Στο παράδειγμα μας:

Περιουσιακά στοιχεία (ενεργητικό) – υποχρεώσεις (παθητικό) = Καθαρή αξία περιουσίας

93.500€ – 65.600€ = 27.900€

Για αυτήν την άσκηση, δεν έχει σημασία πόσο μεγάλος ή πόσο μικρός είναι ο αριθμός. Δεν έχει σημασία αν ο αριθμός είναι αρνητικός. Θυμήσου, η καθαρή αξία δείχνει πού βρίσκεσαι οικονομικά.

Η καθαρή αξία της περιουσίας σου είναι απλώς ένα σημείο εκκίνησης για να συγκρίνεις κάτι στο μέλλον. Ήρθε η ώρα να φτιάξεις το πλάνο σου για το μέλλον αν δε το έχεις κάνει ακόμα.

Χρησιμοποίησε το εργαλείου υπολογισμού παρακάτω για μια γρήγορη εικόνα της καθαρής αξίας της περιουσίας σου.

Γιατί πρέπει να γνωρίζεις την καθαρή αξία της περιουσίας σου;

Γιατί είναι τόσο σημαντικό να γνωρίζουμε τι είναι η καθαρή αξία της περιουσίας μας και πώς μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε για να πετύχουμε τους οικονομικούς μας στόχους;

1. Η καθαρή αξία σου δείχνει πού βρίσκεσαι

Αποταμιεύεις αρκετά για συνταξιοδότηση; Έχεις χρήματα στην άκρη για να καλύψεις έκτακτες ανάγκες; Ποια χρέη πρέπει να αντιμετωπίσεις; Η καθαρή αξία μπορεί να σε βοηθήσει να απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις. Σου δίνει μια σαφή εικόνα της τρέχουσας κατάστασης.

Μερικοί μπορεί να πανικοβληθούν όταν το Net Worth τους είναι αρνητικό. Ίσως να οφείλεται στο ότι μόλις ξεκίνησαν να δουλεύουν ή μόλις πήραν ένα δάνειο αυτοκινήτου (το αυτοκίνητο συνήθως χάνει μεγάλο μέρος της αξίας του τη στιγμή που παίρνεις τα κλειδιά). Μπορεί επίσης να οφείλεται σε υπερβολικό δανεισμό – για παράδειγμα, αν έχεις συγκεντρώσει μεγάλο χρέος πιστωτικών καρτών και δεν τις πληρώνεις.

Μπορεί να μην σου αρέσει η θέση που βρίσκεσαι αυτή τη στιγμή. Όμως μπορείς να αλλάξεις την πορεία σου ακόμα και αν ξεκινάς από αρνητική θέση. Μείνε συγκεντρωμένος/η, εστίασε στον επόμενο στόχο και βρες τρόπους να σημειώσεις πρόοδο.

2. Η καθαρή αξία σου δείχνει τι πρέπει να διορθωθεί

Το ιδανικό είναι τα χρέη σου να είναι μηδενικά. Αν όμως έχεις χρέος αυτή διαδικασία σε αναγκάζει να βρεις τρόπο να το αντιμετωπίσεις. Δεν μπορείς να διορθώσεις ένα πρόβλημα που δεν γνωρίζεις.

Διάβασε εδώ αναλυτικά για το πως θα αντιμετωπίσεις το χρέος. Η απαλλαγή από το χρέος, ιδιαίτερα από το κακό χρέος, δεν θα απελευθερώσει μόνο το εισόδημά σου. Θα αυξήσει επίσης την καθαρή αξία της περιουσία σου.

Για παράδειγμα, αν είσαι ιδιοκτήτης/ια ενός διαμερίσματος, η πληρωμή του στεγαστικού δανείου ενώ η αξία του ακινήτου αυξάνεται, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της καθαρή αξίας περιουσίας. 

3. Η καθαρή αξία σου δείχνει πόσο πρέπει να προσπαθήσεις

Μπορεί να έχεις ήδη στο μυαλό σου πως θέλεις να ζήσεις τη ζωή σου, τι βιοτικό επίπεδο θέλεις να έχεις ή πώς θα ζήσεις όταν συνταξιοδοτηθείς. Μπορεις να το εκλάβεις ως τη γραμμή τερματισμού όσον αφορά το μέγεθος της περιουσία που πρέπει να έχεις για να πετύχεις τους παραπάνω στόχους.

Αυτό που πρέπει να κάνεις τώρα είναι να αναλύσεις την κατάσταση και να πάρεις τις σωστές αποφάσεις. Μερικές πιθανές επιλογές είναι:

• Εξοικονόμησε χρήματα για να μειώσεις γρηγορότερα το χρέος σου. Δες εδώ τον οδηγό για το πως να το αποπληρώσεις γρήγορα
• Εξοικονόμησε χρήματα για να έχεις περισσότερα να επενδύσεις. Αν θέλεις να ξεκινήσεις με τις επενδύσεις διάβασε τον οδηγό για αρχάριους ή τον οδηγό για μετοχές
• Βρες τραπεζικούς λογαριασμούς με μεγαλύτερο τόκο, ώστε να παίρνεις περισσότερα από τα χρήματά σου

Πόσο συχνά πρέπει να υπολογίζω την καθαρή αξία;

Δεν υπάρχει σωστή απάντηση, αν και ο υπολογισμός της αξίας κάθε μέρα μπορεί να θεωρηθεί χαμένος χρόνος. Υπολογίζοντας την καθαρή αξία της περιουσίας σου τουλάχιστον μία φορά το χρόνο και συγκρίνοντάς τη με το προηγούμενο έτος είναι μια καλή αρχή.

Αν το πλάνο σου είναι πιο επιθετικό όσον αφορά την αύξηση της περιουσίας σου, τότε ίσως να κάνεις τον υπολογισμό κάθε μήνα ή πριν και μετά από κάποιο σημαντικό οικονομικό γεγονός. Αυτό θα σε βοηθήσει να εξετάσεις την πρόοδό σου ανά τακτά διαστήματα και να διορθώσεις τις κινήσεις σου.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, μη ξεχνάς ότι ο υπολογισμός της καθαρής αξίας της περιουσία σου και η κατάρτιση του προϋπολογισμού σου είναι δύο ισχυρά εργαλεία για να πετύχεις τους οικονομικούς σου στόχους.