Η ιδέα του χρέους μπορεί να σας αγχώνει. Σε πολλές περιπτώσεις ο δανεισμός χρημάτων δεν είναι το πιο λογικό πράγμα και μπορεί να οδηγήσει σε άσχημα αποτελέσματα όπως έχουμε αναλύσει εδώ. Όμως υπάρχουν και περιπτώσεις που έχει νόημα να δανειστείτε.
Πώς μπορείτε να καθορίσετε ότι ο δανεισμός είναι η σωστή επιλογή για εσάς; Εκλαμβάνοντας το χρέος σαν «καλό» ή «κακό» είναι ένας τρόπος για να αποφασίσετε αν είναι πραγματικά η καλύτερη επιλογή για εσάς.
Τι είναι το «καλό» χρέος;
Το καλό χρέος σας βοηθά να διαχειριστείτε ή να βελτιώσετε τα οικονομικά σας
Το καλό χρέος θα πρέπει να σας φέρει σε καλύτερη θέση, μακροπρόθεσμα. Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να χτίσετε την περιουσία σας, να εξοικονομήσετε χρήματα και να κάνετε τη ζωή σας πιο εύκολη. Ακολουθούν μερικά παραδείγματα για το πότε είναι λογικό να χρησιμοποιήσει κανείς το χρέος:
Μετακύλιση αποπληρωμής κόστους. Δεν είναι πάντα ρεαλιστικό να χρησιμοποιείτε τις οικονομίες σας για μεγάλες ή μη αναμενόμενες δαπάνες. Το χρέος μπορεί να είναι ένας βολικός τρόπος να πληρώσετε αυτά τα έξοδα με την πάροδο του χρόνου.
Πείτε ότι χρειάζεστε ένα καινούργιο αυτοκίνητο για τη δουλειά σας, αλλά δεν έχετε αποταμιεύσει αρκετά για να το αγοράσετε. Με ένα δάνειο μπορείτε να αγοράσετε το αυτοκίνητο και το αποπληρώσετε σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Θα πρέπει να πληρώσετε τόκο, οπότε το αυτοκίνητο κοστίζει περισσότερο, αλλά θα είστε σε καλύτερη θέση επειδή το δάνειο και το αυτοκίνητο σας δίνει τη δυνατότητα να βγάλετε τα προς το ζην.
Το χρέος μπορεί μερικές φορές να σας βοηθήσει να εξοικονομήσετε χρήματα. Πάρτε για παράδειγμα την πληρωμή φόρων. Η εφορία σας παρέχει τη δυνατότητα να πληρώσετε έως 12 άτοκες μηνιαίες δόσεις μέσω πιστωτικής κάρτας. Σε αντίθετη περίπτωση, η καταβολή φόρου μπορεί να γίνει σε 12 έντοκες δόσεις με επιτόκιο 5%. Αυτό μεταφράζεται, αν πληρώσετε με πιστωτική, σε κέρδος 50 ευρώ το χρόνο για οφειλή 1000 ευρώ. Επίσης, δείτε πώς μπορείτε να εκμεταλλευτείτε τη ρύθμιση σε 120 δόσεις για χρέη στην εφορία.
Κάνοντας μια λογική επένδυση, όπως:
- Δάνειο για πρώτη κατοικία ή ακίνητο με μεγάλες πιθανότητες να αυξηθεί η αξία του με την πάροδο του χρόνου
- Επιχειρηματικό δάνειο για να ξεκινήσετε ή να αναπτύξετε μια κερδοφόρα επιχείρηση
Βελτιώνοντας την προσωπική σας πιστοληπτική ικανότητα, δηλαδή αν και πόσο μπορείτε να δανειστείτε. Η υπεύθυνη διαχείριση ενός δανείου/πιστωτικής κάρτας και οι έγκαιρες αποπληρωμές, μπορεί να βελτιώσουν την πιστοληπτική σας ικανότητα. Έτσι θα μπορείτε να πάρετε τραπεζικό δάνειο με καλύτερους όρους στο μέλλον.
Το καλό χρέος είναι προσιτό
Το καλό χρέος δε βλάπτει τη συνολική οικονομική σας θέση. Οι αποπληρωμές δεν πρέπει να κόβουν χρήματα που χρειάζεστε για ενοίκιο, λογαριασμούς και άλλα βασικά. Επίσης, δεν πρέπει να παρεμποδίζει σημαντικούς οικονομικούς στόχους, όπως είναι η αποταμίευση για σπίτι ή η συνεισφορά στην ασφάλιση σας.
Πρέπει να είστε σίγουροι ότι μπορείτε να ικανοποιήσετε τις αποπληρωμές για όσο διάστημα έχετε το χρέος. Μπορείτε να πάρετε μια ιδέα για το πόσο μπορείτε να αντέξετε οικονομικά εξετάζοντας τον προϋπολογισμό του νοικοκυριού σας. Συνήθως είναι καλύτερο να πληρώσετε το χρέος το συντομότερο δυνατόν, για να ελαχιστοποιήσετε το συνολικό κόστος.
Το καλό χρέος ταιριάζει στις ανάγκες σας
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι δανεισμού, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών καρτών, των δανείων και των υπεραναλήψεων. Το είδος της πίστωσης πρέπει να ταιριάζει στις ανάγκες εκείνη τη στιγμή και τις οικονομικές δυνατότητες σας.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κάνετε την έρευνά σας. Συγκρίνετε προσφορές για να βρείτε τον σωστό τύπο δανείου, τους όρους και τις χρεώσεις. Θυμηθείτε ότι τα επιτόκια δεν σας δίνουν πάντα το πραγματικό κόστος της πίστωσης – θα πρέπει επίσης να σκεφτείτε πράγματα όπως τα πρόστιμα για χαμένες δόσεις, αν το επιτόκιο είναι κυμαινόμενο και τον τρόπο υπολογισμού του τόκου.
Τι είναι το «κακό» χρέος;
Το κακό χρέος δεν πληρώνει τον εαυτό του
Το κακό χρέος μειώνει την περιουσία σας μακροπρόθεσμα. Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν δανείζεστε για παρορμητικές αγορές ή για πράγματα που δε χρειάζονται – ειδικά πράγματα που χάνουν γρήγορα την αξία τους. Για παράδειγμα, το μέσο αυτοκίνητο χάνει μέχρι και 50% της αξίας του κατά τα πρώτα τρία χρόνια. Αν χρειάζεστε το αυτοκίνητο για να βγάλετε τα προς το ζην, τότε το να δανειστείτε μπορεί να είναι λογικό. Αλλά αν δεν χρειάζεστε το αυτοκίνητο – ή αγοράσετε ένα πιο ακριβό αυτοκίνητο από ότι χρειάζεστε – τότε το χρέος είναι συνήθως κακή ιδέα.
Το κακό χρέος σπαταλά τα χρήματά σας
Το ακριβό χρέος. δηλαδή χρέος με μεγάλο επιτόκιο, είναι συχνά κακό χρέος, ακόμη και αν μπορείτε να αντέξετε οικονομικά τις δόσεις. Αν δεν αναζητήσετε την καλύτερη δυνατή προσφορά για δάνειο, χάνετε χρήματα πληρώνοντας επιπλέον τόκο. Αυτά τα χρήματα που θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε για άλλους σκοπούς, όπως αποταμίευση ή επενδύσεις.
Το κακό χρέος είναι απρόσιτο
Το κακό χρέος μπορεί να σας αναγκάσει να ζείτε στα όρια των αντοχών σας, κάτι που δεν είναι καλό για την οικονομική ασφάλεια ή την ψυχική υγεία σας. Η αδυναμία αποπληρωμής του χρέους μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα όπως:
- Περισσότερο χρέος: Οι τόκοι μπορεί να αυξήσουν το χρέος σας εκθετικά και αν δε μπορείτε να πληρώσετε μπορεί να έχετε επιπλέον πρόστιμα. Επίσης, για να ξεπληρώσετε το κακό χρέος μπορεί να αμελήσετε άλλες υποχρεώσεις και λογαριασμούς, δημιουργώντας επιπλέον χρέος
- Ένας λογαριασμός που έχει αθετήσει: Αν δε μπορείτε να αποπληρώσετε το δάνειο, ο δανειστής μπορεί να προβεί σε νομικές ενέργειες. Μπορεί να πάρουν το σπίτι ή το αυτοκίνητό σας αν το χρέος σας είναι εξασφαλισμένο έναντι αυτών των περιουσιακών στοιχείων
- Χαμηλότερη πιστοληπτική ικανότητα: H αθέτηση των υποχρεώσεων μπορεί να βλάψει την πιστοληπτική ικανότητά σας, κάνοντας δυσκολότερο να πάρετε δάνειο στο μέλλον
6 ερωτήσεις για να κάνετε στον εαυτό σας πριν πάρετε δάνειο
Ρωτήστε τον εαυτό σας τα παρακάτω πριν πάρετε δάνειο. Εάν απαντήσετε «όχι» σε κάποια από τα ερωτήματα, πιθανώς δεν είναι καλή ιδέα να χρεωθείτε:
- Έχετε συγκρίνει διαφορετικά προϊόντα για να βρείτε την καλύτερη προσφορά για εσάς;
- Είστε σίγουροι ότι μπορείτε να ικανοποιήσετε τις δόσεις με άνεση;
- Υπάρχει πιθανότητα να αυξηθεί το επιτόκιο σας; Εάν ναι, θα μπορούσατε ακόμα να πληρώσετε τις δόσεις;
- Καταλαβαίνετε τους σχετικούς κινδύνους; Είστε πρόθυμοι και ικανοί να τους δεχτείτε;
- Έχετε σαφή και συγκεκριμένο λόγο δανεισμού χρημάτων;
- Αν δανειστείτε τα χρήματα θα βελτιωθεί η οικονομική σας κατάσταση μακροπρόθεσμα;